اهمیت سبک زندگی در بیانیه گام دوم انقلاب
سبک زندگی در بیانیه گام دوم یکی از محورهای مهم و نرم افزار رسیدن به تمدن نوین اسلامی است.
یکی از محورهای مهم بیانیه، گام دوم انقلاب، محور «سبک زندگی» است و با توجه به اینکه در جنگ ترکیبی کنونی، دشمن تلاش دارد تا ذیل تغییر در سبک زندگی به اهداف خود دست یابد، باید به آن توجه ویژه ای مبذول داشت.
مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم انقلاب درباره سبک زندگی به عنوان توصیهی هفتم میفرمایند: «سخن لازم در این باره بسیار است. آن را به فرصتی دیگر وامیگذارم و به همین جمله اکتفا میکنم که تلاش غرب در ترویج سبک زندگی غربی در ایران، زیانهای بیجبران اخلاقی و اقتصادی و دینی و سیاسی به کشور و ملت ما زده است. مقابله با آن جهادی همهجانبه و هوشمندانه میطلبد که باز جشم امید در آن به شما جوانهاست.»
از نظر رهبر انقلاب، تشکیل تمدن نوین اسلامی خود نیز دارای دو بخش محوری است:
۱) بخش ابزاری (سخت افزاری) تمدن نوین اسلامی
«بخش ابزارى عبارت است از ارزشهایى که امروزه به عنوان پیشرفت کشور مطرح میکنیم: علم، اختراع، صنعت، سیاست، اقتصاد، اقتدار سیاسى و نظامى، اعتبار بینالمللى، تبلیغ و ابزارهاى تبلیغ؛ اینها همه بخش ابزارى تمدن است؛ وسیله است».
۲) بخش حقیقی (نرم افزاری) تمدن نوین اسلامی
بخش حقیقى تمدن، چیزهایى است که متن زندگى که همان سبک زندگى است را تشکیل میدهد؛مصادیق سبک زندگی مورد نظر عبارت است از: مسئله خانواده، سبک ازدواج، نوع مسکن، نوع لباس، الگوى مصرف، نوع خوراک، نوع آشپزى، تفریحها، مسئله خط، مسئلهزبان، مسئله کسب و کار، رفتار در محل کار، رفتار در دانشگاه، رفتار در مدرسه، رفتار در فعالیت سیاسى، رفتار در ورزش، رفتار در رسانه، رفتار با پدر و مادر، رفتار با همسر، رفتار با فرزند، رفتار با رئیس، رفتار با مرئوس، رفتار با پلیس، رفتار با مأمور دولت، سفرها، نظافت و طهارت، رفتار با دوست، رفتار با دشمن، رفتار با بیگانه.
به نظر ایشان تمدن نوین اسلامى در بخش اصلى، از این چیزها تشکیل میشود؛ اینها متن زندگى است؛ این همان چیزى است که در اصطلاح اسلامى به آن میگویند: عقل معاش. «عقل معاش، فقط به معناى پول در آوردن و پول خرج کردن نیست، همه این عرصه وسیعى که گفته شد، جزو عقل معاش است. در کتب حدیثىِ اصیل و مهم ما ابوابى به نام “کتابالعشره”؛ وجود دارد که درباره همین چیزهاست.
به نظر رهبر انقلاب برای فهم ماهیت و ابعاد مختلف سبک زندگی اسلامی اولاً باید از تقلید پرهیز کرد. ثانیاً باید توجه داشت منابع اسلامى در سلوک عملی منابع کاملی هستند و احادیث مملو از خلقیات تمدنساز است. بهعلاوه قانون اساسی، قاعدهای محکم برای تمدن عظیم اسلامی است و فلسفه اسلامی و حکمت متعالیه، استخوانبندی متقن عقلایی برای فهم و تفسیر هستی را در اختیار ما قرار میدهد.
نکته بسیار مهم دیگر این است که از نظر ایشان آسیبها و چالشهایی در سبک زندگی مردم ایران دیده میشود که لازم است بهطور جدی به آن پرداخته شود؛ آسیبهایی همچون: فردگرایی در کار، طلاق، اعتیاد، عدم رعایت حق همسایگان، ضعف صله رحم، ضعف فرهنگ رانندگی، ضعف فرهنگ آپارتماننشینی، نداشتن الگوی تفریح سالم، مشکل معماری ، مشکل طراحی لباس، دروغگویی، غیبت، تنبلی، پرخاشگری، پایمال کردن حقوق دیگران، قانونگریزی، ضعف وجدانکاری، ضعف انضباط اجتماعی، ضعف محکمکاری، حرفگرایی، کمکاری اداری، مصرفگرایی، ربا، ضعف حقوق خانواده، فروپاشی خانواده، حقوق اجتماعی و خانوادگی زن، پیری جمعیت، خانههای مجردی، تجملگرایی، عدم مقابله صحیح و منطقى با تباه کردن نسل جوان، رواج فرهنگ خشونت و شهوت…بنابراین در منطق رهبر انقلاب، سبک زندگی بخش نرمافزاری و مهم تمدن نوین اسلامی است که ابعاد آن از متن دین فهمیده میشود اما در وضعیت کنونی با آسیبهای مختلفی در جامعه اسلامی ایران روبرو است.
مقام معظم رهبری بارها به ما گوشزد کرده اند غرب و دشمنان دنبال این هستند که زندگی غربی را در جوامع اسلامی وارد کنند لذا ما باید هوشیارانه عمل کنیم، بایستی در یک دورنما طرح و نقشه زندگی اسلامی را طراحی و وارد عرصه زندگی کنیم.
تفسیر رهبر معظم انقلاب از سبک زندگی به این دلیل که هم برگرفته از مبانی دینی و هم ناظر به مسائل فرهنگی، اجتماعی و سیاسی جهان معاصر است میتواند مسیر روشن و پیش برندهای را در اختیار محققان و مبلغان فرهنگ اسلامی قرار دهد.