ضرورت وقف برای فعالیت‌های قرآنی/واگذاری موقوفات به مردم در قالب طرح امین موقوفات
مدیرکل اوقاف و امورخیریه استان یزد با تشریح اقدامات یک ساله این نهاد گفت: استان یزد به لحاظ نیت موقوفات قرآنی بسیار ضعیف است و گاهی موقوفات قرآنی برای پرداخت هزینه‌ها با مشکل مواجه هستند.
به گزارش طلوع یزد، حجت‌الاسلام حسین زارعزاده، مدیرکل اوقاف و امورخیریه استان یزد، امروز ۲ مهرماه به مناسبت دهه وقف، در جمع خبرنگاران با اشاره به رویکردهای وقف در رفع مشکلات کشور اظهار کرد: وقف می‌تواند در رفع مشکلات کشور بویژه مسائل اجتماعی مؤثر واقع شود و لذا فضای تأثیرگذار در رفع نیازمندی‌های اجتماعی است.
وی با اشاره به اینکه استان یزد ۱۴ هزار و ۴۷۳ موقوفه و ۴۵ هزار و ۴۳۴ رقبه وقفی دارد، یزد را از حیث موقوفه در رتبه پنجم و به لحاظ رقبات رتبه دهم کشور دانست و گفت: ۸۷ درصد موقوفات استان توسط اداره اوقاف و ۱۳ درصد توسط متولیان وقفی مدیریت می‌شود.
زارعزاده افزود: از تعداد کل موقوفات، ۱۰ هزار و ۳۳۹ موقوفه منفعتی و چهار هزار و ۱۳۴ موقوفه انتفاعی است و هشت هزار و ۵۸۲ موقوفه یعنی ۳۰ هزار و ۵۴۲ رقبه، متصرفی منفعتی هستند که از این تعداد دو هزار و ۲۲۱ مورد معادل ۷۴ درصد حوزه کشاورزی را شامل می‌شود.
وی وجود سه هزار و ۴۳۷ رقبه مسکونی، سه هزار و ۶۶۷ رقبه تجاری و ۹۷۱ رقبه در سایر کاربری‌ها را یادآور شد و جنبه کشاورزی بودن موقوفات را از ویژگی‌های موقوفات استان برشمرد و گفت: ویژگی دوم موقوفات استان خُرد بودن آن است بدین نحو که تعداد کمی موقوفات در استان زیاد ولی از مساحت پایینی برخوردار است به نحوی که ۳۴ درصد موقوفات استان یعنی بیش از یک سوم موقوفات زیر ۲۰۰ متر مساحت دارد.
مدیرکل اوقاف و امورخیریه استان یزد گفت: از هفت هزار و ۱۱۱ سند تک برگ در سامانه اطلاعات موقوفات ثبت شده، دو هزار و ۴۷۳ موقوفات زیر ۲۰۰ متر، ۶۰ درصد موقوفات زیر ۵۰۰ متر، ۷۹ درصد زیر ۱۰۰۰ متر، ۹۶ درصد زیر دو هزار متر، ۹۷ درصد زیر ۵ هزار متر و یک درصد بیش از ۵ هزار متر است.
وی ادامه داد: ویژگی سوم موقوفات استان اینکه سندهای مالکیت که اخذ می‌شود، نوعاً به یک رقبه متصل می‌شود بدین گونه که به طور متوسط هر سندی به یک و سه دهم رقبه در سامانه جامع متصل است.
زارعزاده در خصوص مشکل جمع آوری اسناد وقفی نیز گفت: یکسری وقف‌نامه‌ها به هر دلیلی نزد مردم نگهداری و از تحویل آنها به اوقاف پرهیز می شود در حالی که بعضاً به عنوان میراث تاریخی ارزشمند و نگهداری نامناسب در معرض آسیب دیدگی قرار دارند و با توجه به این که سند مالکیت محسوب می‌شوند، گاهاً خطر خروج ملک وقفی و بروز فساد وجود دارد.
وی ادامه داد: ثانیاً این اسناد، سند ملکیت و وقفیت ملکی است چون در دست اشخاص بوده و جایی ثبت نمی‌شود، ممکن است سند از بین برود و گاهاً ملک وقف از وقفیت خارج شود.
این مسئول دلایلی مانند اوقاف گریزی را از علل ثبت نشدن برخی موقوفات عنوان و آن را تهدیدی برای ملکی شدن موقوفات خواند و گفت: البته در این رابطه شناسایی روستا به روستا را در حال انجام داریم.
وی با بیان این که ۳۶۰ مورد پرونده حقوقی در مورد موقوفات استان تشکیل شده که عمدتاً کیفی است، تصریح کرد: ۱۵ درصد پرونده‌ها در مورد اثبات وقفیت و حفظ موقوفات است و این در حالیست که معتقدیم در استان یزد به اندازه موقوفات ثبت شده در سامانه، موقوفات ثبت نشده به ویژه در مناطق روستایی استان داریم.
زارعزاده با اشاره به اینکه در تیرماه ۱۹۹ برگ، اصل وقف نامه‌ها برای نگهداری به سازمان ارسال شده است، به حوزه حقوقی این نهاد اشاره کرد و گفت: هم اکنون ۳۶۰ پرونده در جریان است هر چند تلاش می‌شود پرونده‌ای تشکیل نشود و به صورت دوستانه حل و فصل شود اما گاهاً در زمینه تشکیل پرونده ناچار هستیم و بیش از ۱۵ درصد پرونده‌ها در خصوص اثبات وقفیت است.
وی از دیگر طرحهای مدنظر اداره کل اوقاف استان در راستای اوقاف گریزی را واگذاری موقوفات به مردم در قالب بلوکهای وقفی به عنوان امین موقوفات برشمرد و افزود: در این رابطه تاکنون ۱۰۰ مورد احکام صادر شده و در دست اقدام است.
زارعزاده با اشاره به اینکه در استان یزد به همین تعدادی که موقوفات ثبت شده وجود دارد، موقوفات ثبت نشده داریم بویژه در مناطق روستایی گفت: در این راستا طرح شناسایی روستا به روستا در برخی شهرستان‌ها مثل اشکذر آغاز شده و خوشبختانه در یک سال اخیر ۶۷ موقوفه انتفاعی و ۷۴ موقوفه منفعتی شناسایی شده است.
وی ضمن اشاره به تنظیم ۶۱۶ سند اجاره جدید و تجدید چهار هزار و ۳۲۹ سند اجاره طی یکسال اخیر، خاطرنشان کرد: خوشبختانه با توجه به تفویض اختیار مرکز به استان یزد در خصوص زمینهای وقفی که بدون اجازه اوقاف روی آنها ساخت و ساز اعیان شده است، با پرداخت حداقل ۳۵ درصد قیمت ملک، مجوز رسمی برای دریافت سند برای اعیان و پرداخت اجاره عرصه به اوقاف صادر می‌شود که در این رابطه تاکنون ۱۷۵ مورد گزارش شده که بیش از ۷۵ درصد مسکونی بوده است.
زارعزاده در بخش دیگری از سخنانش نظارت بر ساخت و سازهای حوزه موقوفات در امامزادگان و بقاع متبرکه و نیز فعالیت در زمینه طرحهای سرمایه گذاری را از وظایف معاونت اقتصادی اوقاف و امور خیریه خواند و اضافه کرد: در همین راستا طی سالهای اخیر ۲۲ میلیارد و ۷۳۰ میلیون تومان در بقاع استان طرحهای عمرانی در ۳۷ قالب طرح در ۴۰ بقعه استان هزینه شده است که شاخص ترین آنها امازاده قاسم ساغند، امامزاده جعفر یزد و امامزاده عبدالله بافق هستند.
وی با اشاره به کمکهای خیرین در حوزه‌های مختلف وقفی اعم از عمرانی و مراسم‌ها و برنامه‌های فرهنگی گفت: به عنوان مثال در حوزه عمرانی از ۲۲ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان اعتبار طرحهای عمرانی، جزء دو میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان، مابقی توسط خیرین هزینه شده است.
مدیرکل اوقاف و امورخیریه استان یزد، با اشاره به اینکه در حوزه سرمایه‌گذاری نیز ۹ پروژه فعال و ۴ پروژه آماده افتتاح از جمله محمدعلی زرگران در میدان کشاورز، خداداد بهران در بلوار شهید عابدی، پیشنمازی مسجد جامع میبد، میرزا عنایت الله تفت وجود دارد گفت: در دهه وقف هفت پروژه در حوزه تجاری و مسکونی کلنگ زنی می‌شود.
مدیرکل اوقاف و امورخیریه استان یزد سند دار کردن موقوفات و سرمایه گذاری در حوزه وقف را دو اقدام شاخص این نهاد در سال جاری بیان کرد و گفت: ۱۴ پروژه با سرمایه گذاری ۲۱ میلیاردتومان اجرایی شده یا در دست اقدام است.
وی با اشاره به برنامه‌های فرهنگی و اجتماعی این نهاد گفت: هر ۹ روز یک وقف جدید در استان ثبت می‌شود و اکنون ۱۹۸ وقف جدید در استان به ثبت رسیده است.
این مسئول در پایان دهه وقف را از دوم الی یازدهم مهرماه دانست و از برپایی نمایشگاه دستاوردهای وقف استان خبر داد و اظهار کرد: این نمایشگاه از ششم مهرماه آغاز و تا یازدهم مهرماه در امامزاده سیدگلسرخ آغز به فعالیت می کند که برای بازدید عموم دایر است.