درخواست مختومه شدن پرونده بهره برداری از معدن مس دره زرشک
گروهی از مردم و فعالان محیط زیست با راهاندازی کارزاری از رئیس دولت و رئیس قوه قضاییه خواستهاند پرونده بهرهبرداری از معدن مس دره زرشک مختومه شود.
در متن این کارزار که تا امروز بیش از10 هزار نفر آن را امضا کردهاند، آمده است:
«معدن مس دره زرشک شهرستان تفت استان یزد در کوهستان شیرکوه و در منطقهای در خط الراس حوضه آبریز دشتهای یزد-اردکان، تفت-نصرآباد و دهشیر قرار گرفته که این دشتهای بزرگ به علت دوری از منابع رطوبتی مانند دریا، بارندگی بسیار ناچیز (حدود ۵۰ تا ۶۰ میلیمتر در سال) و تابش شدید خورشیدی و در نتیجه تبخیر زیاد و وجود حیات و زندگی از جمله حدود ۹۰ درصد از جمعیت استان یزد، وابستگی شدید به بارشهای ارتفاعات کم وسعت شیرکوه دارد و ارتفاعات این منطقه، تغذیهکننده اصلی منابع پایدار آبخوانهای استان است؛ لذا از نظر اقلیمی و منابع آبی نقش بسیار حساسی در چرخه حیات استان یزد دارد و محدود به منطقه نیست.
بنابراین معدن مس دره زرشک در منطقهای راهبردی واقع شده که از نظر ویژگیهای هیدرولوژی، منابع آب، اقلیمی، محیط زیستی، اکولوژی، تأثیرگذاری بر مرکز ثقل جمعیت استان و مسائل اجتماعی و اقتصادی قابل مقایسه با هیچیک از معادن و مناطق کشور نیست.
طی قریب دو دهه طرحهای مختلف ارزیابی و مطالعات جامع و کامل و جلسات فراوانی با حضور مسئولان و کارشناسان دستگاههای اجرایی و صاحبنظران و متخصصان مختلف در خصوص معدن مس دره زرشک (و علیآباد) صورت گرفته و بر طبق نظر کارشناسان، عملیات بهرهبرداری این معدن کمعیار با عمر بهرهبرداری برآوردی ۱۵ ساله، نه تنها باعث خشکی و آلودگی بسیاری از قنوات، چشمهها و چاهها در کوتاهمدت و در نتیجه نابودی دهها روستا و شهرستان تفت میگردد که با آلودگی آبخوانهای استان، همچنین هوای مناطق وسیعی از استان به فلزات سمی و سرطانزای سنگین، باعث ایجاد بحرانهای جدی در شهرهای اصلی استان، مرتع، کشاورزی و دامداری استان میگردد.
بر اساس نظرات متخصصین متعدد در صورت استحصال این معدن، معضلات ایجادشده هیچ راه حل اصلاحی و علمی نخواهد داشت.
علاوه بر تأثیر مهلک بر گونههای گیاهی و جانوری، انسانی، فعالیتهای کشاورزی، دامداری، مرتع و از بین بردن ظرفیتهای ییلاقی و اکوتوریسم، با آسیب به آثار باستانی، میراث فرهنگی، باعث تبعات اقتصادی و اجتماعی در قلب ایران و حاشیه کویر برای کشور میشود که نارضایتی وسیع و مهاجرت اجباری جمعیت شهرهای اصلی استان را به خارج استان همراه خواهد داشت.
دلایل متعدد از جمله موارد فوق، تاکنون منجر به مخالفت قاطع و صریح تمام دستگاههای تخصصی شامل محیط زیست شهرستان، استان و کشور، سازمان جهاد کشاورزی، اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری، دانشگاه قنات، اساتید هیئت علمی دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی و شرکت آب منطقهای و استان و اهالی و شورای روستا و دهیاریهای منطقه و سمنهای محیط زیستی شده است.
همچنین با نگاه به سند آمایش استان، اولویت فعالیتهای مناسب شهرستان تفت شامل باغبانی، زراعت، کشاورزی، دام و طیور، اسب، انرژی خورشیدی، گردشگری طبیعی، گردشگری سلامت، داروسازی، فناوری اطلاعات، بازرگانی و حمل و نقل است و فعالیت معدنی نه تنها برای شهرستان تفت در نظر گرفته نشده بلکه به علت آلوده کردن آب و خاک و هوا در بعضی موارد کاملاً در تضاد با اولویتهای سند آمایش استان است.
با این وجود سودجویانی که در این معادن، منافع کلانی برای خود میبینند همواره با وعده و وعیدهای متعدد حتی اخیراً تعهد به رعایت مسایل محیط زیستی، در جستوجوی راهی برای اخذ تأیید مسئولان استان برای بهرهبرداری از این معادن میباشند. متأسفانه شنیدهها حاکی از این است که با وجیهات و وعدههای نادرست تا حدودی نظر مساعد استاندار جدید جوان انقلابی را جلب کردهاند.
خواهشمند است برای حفظ حیات استان یزد و فلات مرکزی ایران و جلوگیری از بحرانهای جدی محیط زیستی و اجتماعی در استان و کشور دستور فرمایید هرچه سریعتر روند انحرافی اخذ مجوز بهرهبرداری معدن، متوقف، و به استناد کارشناسیهای متعدد بیطرفانه قبلی، پرونده این معدن کمعمر برای همیشه مختومه اعلام گردد.
ضمن آن، طرح ارتقا و توسعه حفاظت از منطقه حیاتی شیرکوه در دستور کار مسئولان مرتبط قرار گیرد تا ضمن حفاظت از میراث چند میلیون ساله طبیعی، میراث بشری چند هزار ساله یزد، توسعه پایدار منطقه و مهار کویر، راه ورود فرصتطلبان برای همیشه مسدود گردد و فرصت و انرژی و سرمایه ملی مردم و مسئولان دلسوز، نه در امور تکراری، که در جهت منافع ملی و حفظ دستاوردهای نظام صرف شود.»
این کارزار تا تاریخ ۱۰ تیر ماه ۱۴۰۱ در این آدرس اینترنتی در حال جمعآوری امضاست.