چه عنوانی باید برای دکتر محمدعلی اسلامی ندوشن به کار برد؟
ادیب،جامعه شناس،حقوقدان،نویسنده یا…این سردرگمی در نامیدن دکتر اسلامی ندوشن از چند لایگی شخصیت و اقدامات او نشات می گیرد. همه این عناوین برای او درست است اما دقیق نیست.وجه اشتراک همه دوره های فکری و تمام تلاش های نظری اسلامی ندوشن وفاداری و دغدغه مندی او به ادبیات کهن فارسی است. او جهان ما و ایران را همواره ازدریچه ادب و فرهنگ ایران مشاهده کرده است و هر جا لازم دیده بر همین مبنا نسخه مداوا پیچیده است. از لابلای نوشتارهای فاخر او در باب شاهنامه است که برای من ایرانی امروز این اثر گرانسنگ بازآفرینی می شود و به سخن درمی آید.حافظ در زبان اسلامی ندوشن گویی طیب دردهای امروز ماست از سردرگمی های فرهنگی تا بی هویتی و مسائل سخت اجتماعی . سالها پیش در جایی نوشتم :مواجهه دکتر اسلامی همانند مستشرقی نیست که از نقش و نگارهای فرهنگ و هنر ایرانی در حیرت و بی قراری افتاده است بلکه گویی دردمندیست که در جستجوی سعادت قوم و جامعه ایست که خود عضو آن بوده است.
کتاب سخن ها را بشنویم را باید بغض دکتر اسلامی از دردهای اجتماعی جامعه ایران تلفی کرد.«فرهنگ و ضدفرهنگ» واکنش او به تردیدهاییست که در جان روشنفکران ایرانی دهه ۴۰ و ۵۰ نسبت به حقانیت و کارآمدی عناصر فرهنگی و تمدنی ما افتاده بود.نثر دکتر اسلامی در عین زیبایی ، برای خواننده غیر متخصص ایرانی جذاب و فریبنده است،او جایی از چهار سخنگوی فرهنگ ایرانی سخن رانده بود من اکنون از پنجمین سخنگو هم سخن می گویم سخنگویی که به زبان ایران قرن بیستم و بیست و یکم صحبت می کند و آسیب ها و بیم و امیدهایش را بهتر فهم می کند.
دکتر اسلامی ندوشن عمری بلند و پربار داشت ، درود بر او که هرگز دچار لغزش های بسیاری از روشنفکران نشد و شریف و شرافتمندانه زیست .
روانش شاد